Σωστή & ισορροπημένη διατροφή κατά τη περίοδο της νηστείας
Η περίοδος της Σαρακοστή είναι η πιο μεγάλη σε διάρκεια (50ημέρες) και η πιο αυστηρή νηστεία της θρησκείας μας αφού πέρα από το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα απαγορεύονται και τα ψάρια. Αποκλείονται δηλαδή από τη διατροφή του ατόμου όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης πέραν των θαλασσινών και οστρακοειδών.
Ο αποκλεισμός λοιπόν πολλών βασικών τροφών της διατροφής μας, μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη πρόσληψη, απαραίτητων για την σωστή λειτουργία του οργανισμού, θρεπτικών συστατικών όπως οι πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ο σίδηρος, το ασβέστιο, η βιταμίνη Β12 και το φυλλικό οξύ.
Μπορούμε όμως, μέσα από σωστές επιλογές αλλά και συνδυασμούς τροφίμων να καλύψουμε όλες τις διατροφικές μας ανάγκες και να μην αισθανθούμε καθόλου αδυναμία κατά τη περίοδο της νηστείας και ούτε να θέσουμε την υγεία μας σε κίνδυνο.
Τρόφιμα που περιέχουν πρωτεΐνη χαμηλής βιολογικής αξίας (δηλαδή δεν είναι το ίδιο απορροφήσιμη όσο από ζωικά τρόφιμα) είναι τα όσπρια, τα θαλασσινά, οι ξηροί καρποί και η σόγια. Για να πετύχουμε τη μέγιστη δυνατή πρόσληψη πρωτεϊνών θα πρέπει να συνδυαστούν τα όσπρια με δημητριακά (π.χ. φακές με ρύζι (φακόρυζο), ή 1 φέτα ψωμί με τα όσπρια μας ή πατάτα με φασολάδα) ή όσπρια μαγειρεμένα με ταχίνι. Επίσης καλή πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, είναι τα θαλασσινά (καλαμάρια, σουπιά, χταπόδι, γαρίδες).
Το σίδηρο σε περίοδο νηστείας τον παίρνουμε από τα όσπρια, τα θαλασσινά και αρκετά λαχανικά. Για την καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου καλό θα είναι να υπάρχει μια πηγή βιταμίνης C στο γεύμα μας π.χ. όσπρια σε συνδυασμό με σαλάτα που θα έχει χυμό λεμόνι ή να έχει ντομάτα & πιπεριά πλούσιες πηγές βιταμίνης C, στη φασολάδα, στους γίγαντες και στις φακές βάζοντας λίγο χυμό ντομάτας έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα και κάτι αντίστοιχο μπορούμε να κάνουμε και με τα θαλασσινά μας. Καλό θα είναι για καμιά ώρα μετά το γεύμα να αποφεύγουμε το καφέ ή το τσάι ή τη σοκολάτα για να γίνεται πλήρης απορρόφηση του σιδήρου.
Απουσία γαλακτοκομικών από την διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου. Καλές φυτικές πηγές ασβεστίου είναι τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, ο χαλβάς, το ταχίνι, το μπρόκολο και το κουνουπίδι. Μάλιστα για την βέλτιστη απορρόφησή του οι παραπάνω πηγές θα πρέπει να συνδυαστούν με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D και μαγνήσιο π.χ. όσπρια με ρύζι, θαλασσινά με λαχανικά (π.χ. σουπιά με σπανάκι, χταπόδι με πράσα ή χόρτα).
Τέλος, για να καλυφθούν και οι ανάγκες σε φυλλικό οξύ και βιταμίνη B12 θα πρέπει τα άτομα που νηστεύουν να τρώνε θαλασσινά, γάλα σόγιας, εμπλουτισμένα δημητριακά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. μαρούλι, σπανάκι, χόρτα), μπανάνες, σπαράγγια, όσπρια και πορτοκάλια.
Άρα σε περιόδους νηστείας μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες του οργανισμού μας σε θρεπτικά συστατικά μέσω της διατροφής, επιλέγοντας σωστούς συνδυασμούς τροφίμων, χωρίς να κάνουμε υπερβολές και χωρίς να καταφεύγουμε σε συμπληρώματα διατροφής.
Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι εγκυμονούσες, γυναίκες που θηλάζουν, τα παιδιά έως 16 χρονών και άτομα άνω των 75 χρονών ή άτομα με προβλήματα υγείας πρέπει να αποφεύγουν τις νηστείες για μεγάλα χρονικά διαστήματα.