Γράφει ο Παναγιώτης Ζήσης (Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος M.Sc.)

Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας

Τι είναι;

Το Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας (Night eating syndrome, NES), είναι μια διατροφική διαταραχή με κλινικά χαρακτηριστικά την πρωινή ανορεξία, τη βραδινή υπερφαγία (είτε πριν οι πάσχοντες κοιμηθούν είτε κατά τη διάρκεια της νύχτας με κατανάλωση του 25% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης μετά το βραδινό) και την αϋπνία με συνεχείς διακοπές νυχτερινής κατανάλωσης φαγητού.

Πόσοι πάσχουν;

Η συχνότητα στο γενικό πληθυσμό αγγίζει το 1,5%, αφορά σε μεγαλύτερο ποσοστό (9-27%) παχύσαρκα άτομα και αυξάνεται όσο μεγαλώνει η ηλικία. Συχνότερο είναι το φαινόμενο, σε περιόδους έντονου στρες, εφόσον η υπερφαγία αποτελεί για τα άτομα αυτά μια προσπάθεια άμβλυνσης του στρεσογόνου παράγοντα που τους απασχολεί.

Ποια η σχέση της νυχτερινής υπερφαγίας με την ψυχολογική διάθεση;

Όσον αφορά τη συσχέτιση του συνδρόμου με την ψυχολογική διάθεση, η αγάπη των night eaters για τους υδατάνθρακες, εξηγείται από το γεγονός ότι οι υδατάνθρακες αποτελούν το λεγόμενο comfort food, που αυξάνει την παραγωγή διάφορων νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου που προκαλούν το αίσθημα της ευχαρίστησης. Εξάλλου, με το φαγητό καταπολεμείται και το άγχος, διότι ενεργοποιείται συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου και εκκρίνονται χημικές ενώσεις, οι οποίες απελευθερώνονται όταν το άτομο αισθανθεί χαρά, ευτυχία και ικανοποίηση. Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος του ανθρώπου έχει συσχετίσει την πρόσληψη τροφής με ευχάριστα και χαλαρωτικά συναισθήματα.

Γιατί μας ενδιαφέρει το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας; Τι προκαλεί;

Οι άνθρωποι που πάσχουν από σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για παχυσαρκία και κατάθλιψη, ενώ έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Συνήθως έχουν εμμονές γύρω από το φαγητό και αισθήματα ενοχής και ντροπής μετά από την υπερβολική κατανάλωση φαγητού. Ο συνδυασμός της διαταραχής της πρόσληψης τροφής, της διαταραχής του ύπνου και της άσχημης ψυχολογικής διάθεσης, αποτελούν πρόδρομες καταστάσεις που οδηγούν στην εμφάνιση παχυσαρκίας.

Υπάρχει θεραπεία;

Η φαρμακευτική θεραπεία βρίσκεται σε εμβρυικό στάδιο. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας (ψυχολόγος, ψυχίατρος) θα μπορούσε να βοηθήσει, ενώ ο ρόλος του διαιτολόγου, αν και υποστηρικτικός, θεωρείται κρίσιμος για την επίτευξη υγιεινών διατροφικών προτύπων και για την τροποποίηση της συμπεριφοράς απέναντι στο φαγητό.

Διατροφικές Συμβουλές

• Αποφύγετε να έχετε στο σπίτι δελεαστικές τροφές, διαφορετικά, φυλάξτε τις σε μέρη όπου δεν έχετε άμεση πρόσβαση.
• Αποφύγετε την υπερκατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ και νικοτίνης, που δημιουργούν διαταραχή στον ύπνο.
• Καταναλώστε ένα σνακ, πλούσιο σε υδατάνθρακες (μπάρα δημητριακών, ψωμί με μέλι, γιαούρτι με φρούτα) πριν πέσετε για ύπνο.
• Κρατήστε ημερολόγιο καταγραφής των τροφών που καταναλώνετε, ως προς την ώρα, την ποσότητα, αλλά κυρίως ως προς τα συναισθήματα που είχατε πριν και μετά την κατανάλωση της τροφής. Η τήρηση ημερολογίου είναι ένα μέσο αυτοελέγχου και καλύτερης κατανόησης των ψυχολογικών παραγόντων που σας ωθούν στην κατανάλωση τροφής. Δείξτε το ημερολόγιό σας στον ψυχολόγο ή τον ψυχίατρο και στον διαιτολόγο που σας παρακολουθεί. Αυτοί θα σας βοηθήσουν.
• Αποφύγετε να μείνετε νηστικοί κατά τη διάρκεια της ημέρας και καταναλώνετε μικρά και συχνά γεύματα.
• Προγραμματίστε τα γεύματα της ημέρας και μην παραλείπετε το πρωινό.

• Προηγούμενο
• Επόμενο